توبه و استغفار
رسول الله –صلى الله عليه وسلم- می‌فرمايد: ((وَاللهِ إِنِّي لأََسْتَغْفِرُ اللهَ وَأَتُوبُ إِلَيْهِ فِي اليَوْمِ أَكْثَرُ مِنْ سَبْعِينَ مَرَّةٍ))[1].
(بخدا سوگند، من روزانه بيشتر از هفتاد بار از خدا طلب مغفرت می‌كنم، و به سوى او توبه مىنمايم).
و نيز –صلى الله عليه وسلم- فرمودند: ((يَا أَيُّهَا النَّاسُ تُوبُوا إِلَى اللهِ فَإِنِّي أَتُوبُ فِي الْيَوْمِ إِلَيْهِ مِائَةُ مَرَّةً))[2].
(اى مردم! به سوى خدا باز گرديد [توبه كنيد] چرا كه من روزانه صد بار توبه می‌كنم).
همچنين –صلى الله عليه وسلم- می‌فرمايد: هركس دعاى زيرا بخواند، خداوند گناهانش را مىآمرزد، اگر چه از ميدان جهاد گريخته باشد: ((أَسْتَغْفِرُ اللهَ الْعَظِيْمَ الَّذِيْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوْمُ وَأَتُوْبُ إِلَيْهِ))[3].
(من از خداى بزرگى كه هيچ معبودى بجز او «بحق» وجود ندارد و زنده و پاينده است، آمرزش می‌خواهم و به سوى او توبه می‌كنم).
و رسول الله –صلى الله عليه وسلم- می‌فرمايد: ((أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الرَّبُّ مِنَ الْعَبْدِ فِي جَوْفِ اللَّيْلِ الآخِرِ فَإِنْ اسْتَطَعْتَ أَنْ تَكُونَ مِمَّنْ يَذْكُرُ اللهَ فِي تِلْكَ السَّاعَةِ فَكُنْ))[4].
(پروردگار، در بـخـش پايانى شـب، از هر زمانِ ديگر به بنده اش نزديكتر است، اگر مىتوانى از كسانى باش كه در آن وقت، مشغول ذكر خدايند).
و آنحضرت –صلى الله عليه وسلم- می‌فرمايد: ((أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ وَهُوَ سَاجِدٌ فَأَكْثِرُوا الُّدعَاءَ))[5].
(نزديكترين حالت بنده به پروردگارش، هنگام سجده است، پس [در آن حالت] بسيار دعا كنيد).
و همچنين –صلى الله عليه وسلم- فرمودند: ((إِنَّهُ لَيُغَانُ عَلَى قَلْبِي وَإِنِّي لأَسْتَغْفِرُ اللهَ فِي الْيَوْمِ مِائَةُ مَرَةٍ))[6].
(فراموشى دلم را فرا می‌گيرد لذا روزانه صد بار از خداوند آمرزش مىطلبم).
[1] البخاري مع الفتح 11/101.
[2] مسلم 4/2076.
[3] أبو داود 2/85 والترمذي 5/569 والحاكم و آنرا صحيح دانسته است، و ذهبي 1/511 با حاكم موافقت كرده است. وألباني آنرا صحيح دانسته است، نگا: صحيح الترمذي 3/182 وجامع الأصول لأحاديث الرسول ص 4/389 ـ 390 به تحقيق أرناؤوط.
[4] الترمذي والنسائي 1/279 والحاكم، ونگا: صحيح الترمذي 3/183 وجامع الأصول بتحقيق الأرناؤوط 4/144.
[5] مسلم 1/350.
[6] مسلم 4/2075 ابن الأثير مىگويد: (لَيُغَانُ على قلبي) يعنى: پوشانده مىشود و مراد از آن فراموشى است ؛ چرا كه رسول الله -صلى الله عليه وسلم- هميشه مشغول ذكر و ياد خدا بودند، و گاهى (كه به خاطر انجام كارى) در بعضى از اوقات بر دچار فراموشى مىشد، آنرا براى خود گناه مى دانست، لذا به استغفار مىشتافت. نگا: جامع الأصول 4/386 .